فقه القیادة 32

سه شنبه 9/8/1403- 25ربیع الثانی 1446 – 30 اکتبر 2024 – درس 32 فقه القیادة ( فقه رهبری سازمانی ) – ارکان قیادت – نفوذ وهدایت – رکن دوم هدایت –   احکام  وشعی و تکلیفی کار کنان مهتدی – شرط قبول اهتداء  – تقوا و ایمان .

مساله 23: ایمان و تقوی شرط قبولی اعمال و افعال و تروک سازمانی اعم ازالزامی و ترجیحی من جمله اهتداء سازمانی کارکنان است .

شرح مساله: معلوم شد که اهتداء یک فعل سازمانی است اولا و مثل همه افعال متصف به صحت وبطلان  میشود ثانیا درافعال عبادی صحت به معنای سقوط یا اسقاط اعاده و قضا است و در معاملات به معنای ترتب اثر است[1]. و معلوم شد که صحت فعل سازمانی به معنای ترتب آثار حد اقلی بر آن است  که در نوبت قبل اشاره شد و نیز از ترکیب آیات و روایات باب  استنباط شد که  اسلام کارکنان  شرط صحت افعال آنها است زیرا اسلام سطحی ترین لایه وابستگی به جامعه و سازمان دینی است وباعث بهره مندی شهروند و کارمند از سلامت و امنیت و فرصت استخدام و در یافت حقوق و دستمزد در ازای کار انجام شده و….. در این نوبت به ایمان که طبق صحیحه وشاء از اسلام افضل است بدرجه ای  می پردازیم  به عنوان شرط قبول فعل سازمانی اهتداء لذا میگوییم :

اولا  اهتداء یک فعل سازمانی است

ثانیا فعل سازمانی مثل سایر افعال مکلفین محکوم به صحت ،قبول ، کمال و اکملیت است

ثالثا ایمان شرط قبول  فعل سازمانی اهتداء است .لعموم آیات و اخبار باب

رابعا فعل مقبول آثار برتری از فعل صحیح دارد کما این که در عبادات چنین بود به تنقیح مناط

خامسا این آثار در سازمان  بومی سازی میشوند

در این نوبت به بند خامس تشریحا پرداخته میشود:

اهتداء مقبول به چه معناست شنیده ایم که در داوری میگویند فلان عملکرد قابل قبول است  قبول از سوی مدیران برتر و برترین مدیر و مدبر که خدای مالک مدبر است که رب العالمین و دارای ربوبیت تامه مطلقه است . باید او قبول کند عمل را و عامل را  لعموم قوله تعالی و تقبلها ربها بقبول حسن و عموم و تقبل منا انک انت السمیع العلیم [2] که  که ناظر به دعای حضرت ابراهیم است و فرزندش اسمعیل که معمار خانه کعبه بودند اذ یر فع ابراهیم قواعد البیت و اسمعیل و این یک فعل سازمانی عالی با نظارت مقام ربوبی و به امر او  ولی بعد  در خواست قبول میکند [3] . سوال این است که شاخص های قبول عمل از منظر شارع چیست ؟ لابد عملی که ناشی و مشروط به ایمان است و تقوی لقوله تعالی ” انما یتقبل الله من المتقین” [4]مشروط به تقوی است  البته تقوی طبق شهر صحیحه وشاء [5]بدرجه ای از ایمان[6]  افضل است  میتواند مرز بین ایمان و تقوی مراد باشد .  والبته باید گفت که ایمان  باعث معرفت بیشتر نسبت به اسناد بالادستی میشود و تقوی که مراقبت از عمل است از جنس عمل است یعنی سعی در انجام دقیق  وظائف سازمانی مطابق اسناد بالادستی و پایین دستی طابق النعل بالنعل . این است تفاوت تقوی و ایمان فتدبر فتامل و تدبر . هر عملی مقبول نیست  به صرف اسلام  مکلف و تسلیم او در قبال مقررات  اداری قبول حاصل نمیشود لذا  آیه شریفه با انما است که ظاهر در حصر است یعنی منحصرا قبول عمل مخصوس عمل صادره از متقین است  لظهور قوله تعالی یتقبل من احدهما و لم یتقبل من الاخر یعنی عمل قربانی کردن هابیل قبول شد و به خلاف قربانی قابل که قبول نشد لعموم التعلیل فی الذیل که انما یتقبل الله من المتقین   و علت تعمیم میدهد و تخصیص میدهد این جا تخصیص میدهد قبولی اعمال را به عمل متقین که دارای ایمان هستند  لظهور هدی للمتقین .. الذین یو منون بالغیب و…  و تعمیم میدهد به متقین سازمانی و غیر سازمانی، شهروندی و کارمندی . وظهورات آیات[7] که فسق را مانع از قبول اعمالی مثل انفاق و شهادت و… میداند با توجه به اینکه فسق  به معنای سر پیچی از قانون الهی است و نشان از عدم ایمان محکم است  .عر ف متشرعه متصله به سیره معصومین ع [8]این است که در پی هر عمل تقبل الله میگویند . مثلا میگویند حجک مقبول . که مستبعد است که برای غیر مومن و متقی چنین دعایی رائج و سیره باشد  اگر هم باشد طبق قاعده انما یتقبل الله من المتقین ، منصرف به متقین میشود والا سیره اهل شرع نبود .در اخبار هم عمومات و اطلاقاتی ظاهر در ملاکاتی  مثل اخلاص  و موالات و ولایت[9] معصومین ع، در قبولی اعمال است  که در  مومنین موجود است نوعا[10]  . اضافه میتوان کرد حکم عقل را به تحسین عملی که ناشی از انگیزه بالاست و لابد ایمان منشاء انگیزه بالا و حاکی از آن است به خلاف اسلام صرف که حکایتی و ظهوری از انگیزه ندارد  لظهور قوله تعالی  و لکن قولوا اسلمنا و لما یدخل الایمان فی قلوبکم [11] . ایمان به عمل روح میدهد چون قلبی  و دلی است و عمل با انگیزه مقبول است نه بی انگیزه ولو صحیح است فافهم .

در نتیجه تقوی که  افضل و اشمل از ایمان است ملاک و مبنای قبولی اعمال است از مکلفین و موظفین سازمانی و فرا سازمانی. ربما عملی که سهوا صحیح واقع نشده باشد همینکه از مومن متقی صادر شده باشد باز هم مورد قبول است طبق قاعده وحیانی ما علی المحسنین من سبیل (والله العالم) و عمل مقبول درجه بالاتری از آثار وحیانی  23 گانه اهتداء را با عث میشود  .

ویژگیهای  اهتداء مقبول .

• معرفت و آگاهی نسبت به مبانی ، اصول و اهداف سازمان
• انگیزه درون خیز و قلبی ناشی از ایمان و تقوی قلوب که اقدام را هم فعال میکند در جهت حرکت در مسیر نقشه راه تعیین شده
• انگیزش دادن به همکاران و همتایان نسبت به ایجاد پیش رفت و تعالی سازمانی مطابق اسناد بالادستی که به آنها ایمان است و مراعات آنها با تقوی صورت بگیرد .

آثار اهتداء مقبول در سازمان
1- ارتقاء شایستگی

2-  هدایت مستمر

• ارتقاء سطح حمایت مقامات بالادستی
• ارتقاء شایستگی
• استمرار هدایت
• …..

فتحصل : ایمان و تقوی شرط قبولی اعمال و افعال و تروک سازمانی اعم ازالزامی و ترجیحی من جمله اهتداء سازمانی کارکنان است .

[1] صاحب کفایه در بحث صحیح و اعم در مورد معنای صحت و فساد فرموده اند: صحت در عبادات و معاملات به یک معنا بوده و به معنای تمامیت است. اما سقوط اعاده و قضاء که از سوی فقهاء در تبیین صحت در مورد عبادات مطرح شده و یا موافقت با امر که از سوی متکلمین در مورد صحت در عبادات مطرح شده است و همچنین ترتب اثر که در مورد صحت در معاملات به کار برده می شود، از لوازم معنای تمامیت است

البته صاحب کفایه در بحث اقتضاء نهی للفساد به صورت صریح بیان کرده اند که صحت و فساد دو امر اضافی هستند که به لحاظ اثر صادق خواهند بود]

[2] وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ رَبَّنَا تَقَبَّلْ مِنَّا ۖ إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ127 بقره

[3] كافي (ط – دار الحديث) / ج‏8 / 573 / 123 – باب الطواف و استلام الأركان ….. ص : 569

سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ يَقُولُ لَمَّا انْتَهى‏ إِلى‏ ظَهْرِ الْكَعْبَةِ حِينَ يَجُوزُ الْحَجَرَ: «يَا ذَا الْمَنِّ وَ الطَّوْلِ وَ الْجُودِ وَ الْكَرَمِ، إِنَّ عَمَلِي ضَعِيفٌ، فَضَاعِفْهُ لِي، وَ تَقَبَّلْهُ‏ مِنِّي، إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِيعُ الْعَلِيمُ».

[4] المائدة : 27 وَ اتْلُ عَلَيْهِمْ نَبَأَ ابْنَيْ آدَمَ بِالْحَقِّ إِذْ قَرَّبا قُرْباناً فَتُقُبِّلَ مِنْ أَحَدِهِما وَ لَمْ يُتَقَبَّلْ مِنَ الْآخَرِ قالَ لَأَقْتُلَنَّكَ قالَ إِنَّما يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنَ الْمُتَّقينَ

[5] الكافي (ط – الإسلامية) / ج‏2 / 51 / باب فضل الإيمان على الإسلام و اليقين على الإيمان ….. ص : 51

2- عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً عَنِ الْوَشَّاءِ عَنْ أَبِي الْحَسَنِ ع قَالَ سَمِعْتُهُ يَقُولُ‏ الْإِيمَانُ فَوْقَ الْإِسْلَامِ بِدَرَجَةٍ وَ التَّقْوَى فَوْقَ الْإِيمَانِ بِدَرَجَةٍ وَ الْيَقِينُ فَوْقَ التَّقْوَى بِدَرَجَةٍ وَ مَا قُسِمَ فِي النَّاسِ شَيْ‏ءٌ أَقَلُّ مِنَ الْيَقِينِ.

[6] الكافي (ط – الإسلامية) / ج‏2 / 464 / باب أن الإيمان لا يضر معه سيئة و الكفر لا ينفع معه حسنة ….. ص : 463

3- عَنْهُ عَنْ يُونُسَ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ عَنْ أَبِي أُمَيَّةَ يُوسُفَ بْنِ ثَابِتٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ‏ لَا يَضُرُّ مَعَ الْإِيمَانِ عَمَلٌ وَ لَا يَنْفَعُ مَعَ الْكُفْرِ عَمَلٌ أَ لَا تَرَى أَنَّهُ قَالَ- وَ ما مَنَعَهُمْ‏ أَنْ تُقْبَلَ‏ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلَّا أَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ‏ وَ مَاتُوا وَ هُمْ كَافِرُونَ.

الكافي (ط – الإسلامية) / ج‏2 / 464 / باب أن الإيمان لا يضر معه سيئة و الكفر لا ينفع معه حسنة ….. ص : 463

6- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الرَّيَّانِ بْنِ الصَّلْتِ رَفَعَهُ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ كَانَ أَمِيرُ الْمُؤْمِنِينَ ع كَثِيراً مَا يَقُولُ فِي خُطْبَتِهِ‏ يَا أَيُّهَا النَّاسُ دِينَكُمْ دِينَكُمْ فَإِنَّ السَّيِّئَةَ فِيهِ خَيْرٌ مِنَ الْحَسَنَةِ فِي غَيْرِهِ وَ السَّيِّئَةُ فِيهِ تُغْفَرُ وَ الْحَسَنَةُ فِي غَيْرِهِ لَا تُقْبَلُ‏.

[7]التوبة : 53 قُلْ أَنْفِقُوا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً لَنْ يُتَقَبَّلَ مِنْكُمْ إِنَّكُمْ كُنْتُمْ قَوْماً فاسِقينَ

التوبة : 54 وَ ما مَنَعَهُمْ أَنْ تُقْبَلَ مِنْهُمْ نَفَقاتُهُمْ إِلاَّ أَنَّهُمْ كَفَرُوا بِاللَّهِ وَ بِرَسُولِهِ وَ لا يَأْتُونَ الصَّلاةَ إِلاَّ وَ هُمْ كُسالى‏ وَ لا يُنْفِقُونَ إِلاَّ وَ هُمْ كارِهُونَ

النور : 4 وَ الَّذينَ يَرْمُونَ الْمُحْصَناتِ ثُمَّ لَمْ يَأْتُوا بِأَرْبَعَةِ شُهَداءَ فَاجْلِدُوهُمْ ثَمانينَ جَلْدَةً وَ لا تَقْبَلُوا لَهُمْ شَهادَةً أَبَداً وَ أُولئِكَ هُمُ الْفاسِقُونَ

آل‏عمران : 35 إِذْ قالَتِ امْرَأَتُ عِمْرانَ رَبِّ إِنِّي نَذَرْتُ لَكَ ما في‏ بَطْني‏ مُحَرَّراً فَتَقَبَّلْ مِنِّي إِنَّكَ أَنْتَ السَّميعُ الْعَليمُ

آل‏عمران : 37 فَتَقَبَّلَها رَبُّها بِقَبُولٍ حَسَنٍ وَ أَنْبَتَها نَباتاً حَسَناً وَ كَفَّلَها زَكَرِيَّا كُلَّما دَخَلَ عَلَيْها زَكَرِيَّا الْمِحْرابَ وَجَدَ عِنْدَها رِزْقاً قالَ يا مَرْيَمُ أَنَّى لَكِ هذا قالَتْ هُوَ مِنْ عِنْدِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَرْزُقُ مَنْ يَشاءُ بِغَيْرِ حِسابٍ

آل‏عمران : 85 وَ مَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلامِ ديناً فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِي الْآخِرَةِ مِنَ الْخاسِرينَ

آل‏عمران : 90 إِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا بَعْدَ إيمانِهِمْ ثُمَّ ازْدادُوا كُفْراً لَنْ تُقْبَلَ تَوْبَتُهُمْ وَ أُولئِكَ هُمُ الضَّالُّونَ

آل‏عمران : 91 إِنَّ الَّذينَ كَفَرُوا وَ ماتُوا وَ هُمْ كُفَّارٌ فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْ أَحَدِهِمْ مِلْ‏ءُ الْأَرْضِ ذَهَباً وَ لَوِ افْتَدى‏ بِهِ أُولئِكَ لَهُمْ عَذابٌ أَليمٌ وَ ما لَهُمْ مِنْ ناصِرينَ

التوبة : 104 أَ لَمْ يَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ هُوَ يَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبادِهِ وَ يَأْخُذُ الصَّدَقاتِ وَ أَنَّ اللَّهَ هُوَ التَّوَّابُ الرَّحيمُ

إبراهيم : 40 رَبِّ اجْعَلْني‏ مُقيمَ الصَّلاةِ وَ مِنْ ذُرِّيَّتي‏ رَبَّنا وَ تَقَبَّلْ دُعاءِ

[8] الكافي (ط – الإسلامية) / ج‏4 / 181 / باب النوادر ….. ص : 180

4- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْجَعْفَرِيِّ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْفَضْلِ عَنِ الرِّضَا ع قَالَ: قَالَ لِبَعْضِ مَوَالِيهِ يَوْمَ الْفِطْرِ وَ هُوَ يَدْعُو لَهُ يَا فُلَانُ- تَقَبَّلَ‏ اللَّهُ مِنْكَ وَ مِنَّا ثُمَّ أَقَامَ حَتَّى كَانَ يَوْمُ الْأَضْحَى فَقَالَ لَهُ يَا فُلَانُ تَقَبَّلَ‏ اللَّهُ مِنَّا وَ مِنْكَ قَالَ فَقُلْتُ لَهُ يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ قُلْتَ فِي الْفِطْرِ شَيْئاً وَ تَقُولُ فِي الْأَضْحَى غَيْرَهُ قَالَ فَقَالَ نَعَمْ إِنِّي قُلْتُ لَهُ فِي الْفِطْرِ- تَقَبَّلَ‏ اللَّهُ مِنْكَ وَ مِنَّا لِأَنَّهُ فَعَلَ مِثْلَ فِعْلِي وَ تَأَسَّيْتُ أَنَا وَ هُوَ فِي الْفِعْلِ وَ قُلْتُ لَهُ فِي الْأَضْحَى- تَقَبَّلَ‏ اللَّهُ مِنَّا وَ مِنْكَ لِأَنَّهُ يُمْكِنُنَا أَنْ نُضَحِّيَ وَ لَا يُمْكِنُهُ أَنْ يُضَحِّيَ فَقَدْ فَعَلْنَا نَحْنُ غَيْرَ فِعْلِهِ. الكافي (ط – الإسلامية) / ج‏4 / 315 / باب من يشرك قرابته و إخوته في حجته أو يصلهم بحجة ….. ص : 315

1- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قُلْتُ لَهُ أُشْرِكُ أَبَوَيَّ فِي حَجَّتِي قَالَ نَعَمْ قُلْتُ أُشْرِكُ إِخْوَتِي فِي حَجَّتِي قَالَ نَعَمْ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَاعِلٌ لَكَ حَجّاً وَ لَهُمْ حَجّاً وَ لَكَ أَجْرٌ لِصِلَتِكَ إِيَّاهُمْ قُلْتُ فَأَطُوفُ عَنِ الرَّجُلِ وَ الْمَرْأَةِ وَ هُمْ بِالْكُوفَةِ فَقَالَ نَعَمْ تَقُولُ حِينَ تَفْتَتِحُ الطَّوَافَ- اللَّهُمَّ تَقَبَّلْ‏ مِنْ فُلَانٍ الَّذِي تَطُوفُ عَنْهُ.

كافي (ط – دار الحديث) / ج‏7 / 684 / 83 – باب النوادر ….. ص : 682

عَنِ الرِّضَا عَلَيْهِ السَّلَامُ، قَالَ: قَالَ لِبَعْضِ مَوَالِيهِ يَوْمَ الْفِطْرِ وَ هُوَ يَدْعُو لَهُ: «يَا فُلَانُ، تَقَبَّلَ‏ اللَّهُ مِنْكَ وَ مِنَّا» ثُمَّ أَقَامَ حَتّى‏ إِذَا كَانَ يَوْمُ الْأَضْحى‏، فَقَالَ لَهُ: «يَا فُلَانُ، تَقَبَّلَ‏ اللَّهُ مِنَّا وَ مِنْكَ» قَالَ: فَقُلْتُ لَهُ: يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ، قُلْتَ فِي الْفِطْرِ شَيْئاً، وَ تَقُولُ فِي الْأَضْحى‏ غَيْرَهُ؟

كافي (ط – دار الحديث) / ج‏8 / 331 / 72 – باب من يشرك قرابته و إخوته في حجته أو يصلهم بحجة ….. ص : 330

فَقَالَ: «نَعَمْ، تَقُولُ حِينَ تَفْتَتِحُ الطَّوَافَ: اللَّهُمَّ تَقَبَّلْ‏ مِنْ فُلَانٍ الَّذِي تَطُوفُ عَنْهُ». الغارات (ط – الحديثة) / مقدمه‏ج‏1 / 13 / شكر و دعا ….. ص : 13

اللَّهمّ تقبّل‏ خدمات هؤلاء و ارفع درجاتهم و ضاعف حسناتهم و اجزهم عن الإسلام و أهله خير الجزاء انّك على كلّ شي‏ء قدير و بالإجابة جدير.

الغارات (ط – الحديثة) / مقدمه‏ج‏1 / 52 / أسرته ….. ص : 50

أما بعد فانّك قد أدّيت خراجك، و أطعت ربّك، و أرضيت امامك؛ فعل البرّ التّقيّ النّجيب فغفر اللَّه ذنبك و تقبّل‏ سعيك و حسّن مآبك».

[9] التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام / 703 / فهرس محتويات الكتاب ….. ص : 702

إنّ الأعمال لا تقبل‏ إلّا بالولاية. 76

[10] من لا يحضره الفقيه / ج‏2 / 616 / زيارة جامعة لجميع الأئمة ع ….. ص : 609

وَ بِمُوَالاتِكُمْ تُقْبَلُ‏ الطَّاعَةُ الْمُفْتَرَضَةُ ‏

مصباح الشريعة / 36 / الباب السادس عشر في الإخلاص

قَالَ الصَّادِقُ ع‏ الْإِخْلَاصُ يَجْمَعُ فَوَاضِلَ الْأَعْمَالِ وَ هُوَ مَعْنًى مِفْتَاحُهُ الْقَبُولُ وَ تَوْقِيعُهُ الرِّضَا فَمَنْ تَقَبَّلَ‏ اللَّهُ مِنْهُ وَ يَرْضَى عَنْهُ فَهُوَ الْمُخْلِصُ وَ إِنْ قَلَّ عَمَلُهُ وَ مَنْ لَا يَتَقَبَّلُ اللَّهُ مِنْهُ فَلَيْسَ بِمُخْلِصٍ وَ إِنْ كَثُرَ عَمَلُهُ اعْتِبَاراً بِآدَمَ ع وَ إِبْلِيسَ عَلَيْهِ اللَّعْنَةُ وَ عَلَامَةُ الْقَبُولِ وُجُودُ الِاسْتِقَامَةِ بِبَذْلِ كُلِّ مَحَابٍّ مَعَ إِصَابَةِ عِلْمِ كُلِّ حَرَكَةٍ وَ سُكُونٍ وَ الْمُخْلِصُ ذَائِبٌ رُوحُهُ بَاذِلٌ مُهْجَتَهُ فِي تَقْوِيمِ مَا بِهِ الْعِلْمُ وَ الْأَعْمَالُ وَ الْعَامِلُ وَ الْمَعْمُولُ بِالْعَمَلِ لِأَنَّهُ إِذَا أَدْرَكَ ذَلِكَ فَقَدْ أَدْرَكَ الْكُلَّ وَ إِذَا فَاتَهُ ذَلِكَ فَاتَهُ الْكُلُّ وَ هُوَ تَصْفِيَةُ مَعَانِي التَّنْزِيهِ‏

الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا عليه السلام / 219 / 31 باب الحج و ما يستعمل فيه

تَقَبَلَ‏ مِنِّي كَمَا تَقَبَّلْتَ مِنْ إِبْرَاهِيمَ خَلِيلِكَ وَ مُوسَى كَلِيمِكَ وَ عِيسَى رَوْحِكَ وَ مُحَمَّدٍ ص حَبِيبِكَ

الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا عليه السلام / 406 / 116 باب الدعاء في الوتر و ما يقال فيه

تَقَبَّلْ‏ مِنِّي كَمَا تَقَبَّلْتَ مِنَ الصَّالِحِينَ وَ أَلْحِقْنِي بِهِمْ يَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِينَ

التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام / 610 / [فضل الوقوف بعرفة:] ….. ص : 609

يَقُولُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ: أُولَئِكَ السُّعَدَاءُ- الَّذِينَ تَقَبَّلَ‏ اللَّهُ أَعْمَالَهُمْ وَ شَكَرَ سَعْيَهُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا، فَإِنَّهُمْ قَدْ أَحْسَنُوا فِيهَا صُنْعاً تِلْكَ قُلُوبٌ حَاوِيَةٌ لِلْخَيْرَاتِ، مُشْتَمِلَةٌ عَلَى الطَّاعَاتِ، مُدْمِنَةٌ عَلَى الْمُنْجِيَاتِ الْمُشْرِفَاتِ، تَعْتَقِدُ تَعْظِيمَ مَنْ عَظَّمْنَاهُ، وَ إِهَانَةَ مَنْ أَرْذَلْنَاهُ، لَئِنْ وَافَوْنِي كَذَلِكَ لَأُثَقِّلَنَّ مِنْ جِهَةِ الْحَسَنَاتِ مَوَازِينَهُمْ، وَ لَأُخَفِّفَنَّ مِنْ جِهَةِ السَّيِّئَاتِ مَوَازِينَهُمْ، وَ لَأُعَظِّمَنَّ أَنْوَارَهُمْ، وَ لَأَجْعَلَنَّ فِي دَارِ كَرَامَتِي- وَ مُسْتَقَرِّ رَحْمَتِي مَحَلَّهُمْ وَ قَرَارَهُمْ.

تفسير فرات الكوفي / 377 / [سورة غافر(40): آية 7] ….. ص : 375مَنْ لَمْ يَلْقَ اللَّهَ بِمِثْلِ مَا لَقِيتُمْ لَمْ تُقْبَلْ‏ حَسَنَتُهُ

[11] الَتِ الْأَعْرَابُ آمَنَّا ۖ قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَلَٰكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنَا وَلَمَّا يَدْخُلِ الْإِيمَانُ فِي قُلُوبِكُمْ ۖ وَإِنْ تُطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ لَا يَلِتْكُمْ مِنْ أَعْمَالِكُمْ شَيْئًا ۚ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ14حجرات