فقه التمکین 184

4شنبه 24/5/1403-9صفر 1446-14اوت 2024 –درس 184 فقه توانمندسازی –  مباحث توان پذیران – لزوم توان پذیری(کرمانشاه)

مساله : استنکاف از دوره های توانمندسازی جایز نیست ؟5

شرح مساله :معلوم شد که آیات وروایات متعدده ای دال بر فتوای فوق هستند عقل هم حاکم به چنین الزامی است  و اکنون ادامه اخبار  داله بر وجوب تعلم که مرادف وجوب تمکن یعنی مکنت پذیری است:

فقه الحدیث

اخباریکه بر وجوب تعلم دلالت دارند :

• عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدٍ وَ غَيْرُهُ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى جَمِيعاً عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنْ هِشَامِ بْنِ سَالِمٍ عَنْ أَبِي حَمْزَةَ عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ السَّبِيعِيِّ عَمَّنْ حَدَّثَهُ قَالَ سَمِعْتُ أَمِيرَ الْمُؤْمِنِينَ يَقُولُ‏ أَيُّهَا النَّاسُ اعْلَمُوا أَنَّ كَمَالَ‏ الدِّينِ‏ طَلَبُ‏ الْعِلْمِ‏ وَ الْعَمَلُ بِهِ أَلَا وَ إِنَّ طَلَبَ الْعِلْمِ أَوْجَبُ عَلَيْكُمْ مِنْ طَلَبِ الْمَالِ إِنَّ الْمَالَ مَقْسُومٌ مَضْمُونٌ لَكُمْ قَدْ قَسَمَهُ عَادِلٌ بَيْنَكُمْ وَ ضَمِنَهُ وَ سَيَفِي لَكُمْ وَ الْعِلْمُ مَخْزُونٌ عِنْدَ أَهْلِهِ وَ قَدْ أُمِرْتُمْ بِطَلَبِهِ مِنْ أَهْلِهِ فَاطْلُبُوهُ.[1]اقول:بنا بر اینکه طلب توان و یا توان پذیری مصداقی از طلب علم باشد که باعث کمال دین است و بی تردید نفی و طرد هر نوع کمال و بهبود مستمر مذموم است از سوی عقلا .بلکه باید از کامل شدن فرد و گروه و سازمان متبوع استقبال کرد نه استنکاف .البته طبق این خبر استنکاف دارای کراهت  است .
• فِي وَصِيَّةِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ‏ تَفَقَّهُوا فِي‏ دِينِ‏ اللَّهِ‏ وَ لَا تَكُونُوا أَعْرَاباً فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ فِي دِينِ اللَّهِ لَمْ يَنْظُرِ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَمْ يُزَكِّ لَهُ عَمَلًا.[2]

اقول : بنا بر اینکه ا ستنکاف از توان پذیری مصداقی از استنکاف از تفقه در دین باشد که  جایز نیست به قرینه اعرابی شدن  مستنکف و قهر خدا با او در قیامت و عدم قبولی عمل او .

• – الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ الرَّبِيعِ عَنْ مُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ‏ عَلَيْكُمْ بِالتَّفَقُّهِ فِي دِينِ اللَّهِ وَ لَا تَكُونُوا أَعْرَاباً فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ فِي دِينِ اللَّهِ لَمْ يَنْظُرِ اللَّهُ إِلَيْهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَمْ‏ يُزَكِ‏ لَهُ‏ عَمَلًا.[3]

اقول : تکراری است

[1] الكافي (ط – الإسلامية) / ج‏1 / 30 / باب فرض العلم و وجوب طلبه و الحث عليه ….. ص : 30

[2] المحاسن / ج‏1 / 228 / 15 باب الحث على طلب العلم ….. ص : 226

[3] الكافي (ط – الإسلامية) / ج‏1 / 31 / باب فرض العلم و وجوب طلبه و الحث عليه ….. ص : 30